Recensie: The Orïsha Legacy 1 - Bloed en beenderen

Achterflap: Ooit leefden er in Orïsha mensen met magische krachten. Tot een wrede koning besloot de maji, een minderheid met donkere huid en zilverwitte haren, te vervolgen. Zélie kan zich de nacht dat ze toe moest kijken hoe de handlangers van de koning haar moeder ophingen nog levendig herinneren. Sindsdien is magie een doodzonde en een donkere huid iets om op neer te kijken.

Tien jaar later krijgt Zélie de kans om de magie terug te brengen naar Orïsha. Met de hulp van een prinses op de vlucht, moet ze uit handen zien te blijven van Inan, de kroonprins, die vastbesloten is de magie nu voorgoed uit te bannen.

Gevaar ligt overal op de loer in Orïsha, maar het grootste gevaar schuilt misschien nog wel in haar groeiende gevoelens voor de vijand...


De cover en titel
Met een titel als ‘Bloed en Beenderen’ verwachtte ik een high fantasy vol actie en magie en bloed en beenderen (spoiler alert: die verwachtingen worden ruimschoots waargemaakt). Als fantasy-fan had ik niets aan te merken op de titel. Hij is misschien een tikkeltje cliché, maar tegelijkertijd schept het ook duidelijke verwachtingen. De cover vond ik al direct fantastisch. Vooral hoe hij voelt. De zwarte achtergrond met schetsachtige tekening zijn zowel origineel als kunstzinnig en het past ook nog eens perfect bij de inhoud van het boek.

Inhoudelijke recensie
Fair, voor ik het boek las, had ik al lovende commentaren op instagram en krantenartikels gelezen. Dat ik het geluk had een exemplaar te winnen doet me altijd nog meer genieten van het boek en halverwege had ik het geluk om Adeyemi - the queen herself - te mogen ontmoeten op Yalfest. Wat een vrouw, zucht.

Heeft dat mijn enthousiasme beïnvloed? Half, want om heel eerlijk te zijn heeft (op het winnen van een boek na) dit soort dingen in 90% van de gevallen een tegengesteld effect op mij. Aangenaam, Gaos, cynicus eerste klas en bij voorkeur advocaat van de duivel. Ondanks dat mijn motto ‘Eerst zien, dan geloven.’ is (al helemaal als ze gaan strooien met termen als ‘de nieuwe Rowling’), kan ik nu al spoileren dat ik van dit boek genoten heb.

Een één-zin-samenvatting: Zélie is een vechter, een ‘waardeloze’ Diviner die met een riskante onderneming de magie terug onder het volk wil verspreiden en zo met haar vrienden en bondgenoten een einde wil brengen aan de onderdrukking van de diviners.  (Ja, ik kan monsters van zinnen maken.)

Naast Zélie met al haar trauma’s en haar vechtlust, heb je ook nog alle tegengestelde visies in een maatschappij die perfect toegepast kunnen worden op de onze. Van de onderdrukte, tot de overheerser, de bijstander, zij die in hun lot berusten en zij die rebelleren, allemaal heeft ze ze prachtig omvat in een boek waarin onderdrukking, mishandeling, slavernij en zoveel meer perfect aangehaald wordt. Adeyemi gebruikt de West-Afrikaanse cultuur en mythologie, haar eigen achtergrond, als basis en bouwt er een rijke fantasywereld omheen die qua thema’s gelijkenissen vertoond met de oneerlijke situatie in de Verenigde Staten.
Al jaren werd hiervoor gevochten en het werd tijd dat iemand zo een boek zou schrijven. Ik noemde Adeyemi niet voor niks ‘queen’ in de inleiding, daarmee plaats ik haar naast de (voor mij dan toch) heilige boeken van Leigh Bardugo, mijn favoriete YA-schrijfster.

Vanaf het begin word je meegesleurd op een reis die vanuit meerdere standpunten bekeken wordt met gebeurtenissen die letterlijk alle richtingen op gaan en plottwists die uit de lucht komen vallen, maar toch zo goed passen dat je nooit het gevoel hebt van ‘dit is toch wel echt een beetje vergezocht’. Ik heb er na jaren van schrijven, lezen en series kijken een sport van gemaakt om gebeurtenissen te voorspellen en hoezeer ik het ook probeerde, het ging niet. Dat alleen al maakte het voor mij een pareltje.

Met zo’n hoeveelheid aan personages loop je heel vaak het risico dat er bepaalde stukken minder goed uitgewerkt zijn of bepaalde personages als papieren figuren aanvoelen die er enkel zijn om het verhaal wat te stutten. Wel, Adeyemi is erin geslaagd om dat niet te doen, ondanks dat alles zet ze ieder persoon met zijn eigen waarde en respect neer. Elk van de personages heeft bovendien een duidelijke eigen stem en moet de nodige persoonlijke monsters overkomen. Hierdoor maken ze een mooie ontwikkeling mee, zij het in positieve of negatieve zin. Haar pen is goud waard, ik zweer het je.

Kijk, ik richt me vooral op personages en gebeurtenissen, taal is voor mij in een boek vooral een middel dat dit moet ondersteunen en versterken. Toch moet ik de vertaler een pluim geven voor de adequate zinnen! Het waren mooie constructies waarin je zelden merkte dat het uit het Engels vertaald werk was en als we dit herleiden naar Adeyemi zelf, heeft ook zij een pracht van een job gedaan met haar taalgebruik, metaforen en zinnen.

Het belang van de heiligdommen te midden van prachtige stukjes natuur in de West-Afrikaanse - Nigeriaanse - cultuur kwam heel mooi terug in het boek. De West-Afrikaanse cultuur is in alles te vinden, van de namen en de flora en fauna tot de wapens, dieren en de kledingstijl. Dit zorgt ervoor dat je je daadwerkelijk in een andere wereld waant. Ik zag zo al de rijke locaties vol bos en bomen, maar ook zee, zand, bergen en woestijnen voor me en dat alles terwijl er nog een sterk staaltje verhaal geplaatst werd.

Slotwoord
Kijk, ik heb geprobeerd om advocaat van de duivel te spelen, maar zelfs de cynicus in mij smolt weg als een ijsje onder de zon bij het lezen van dit boek. Stiekem wilde ik dat ik het boek had geschreven, maar ik weet dat ik het bij lange na niet zo goed had kunnen doen als Adeyemi.

Dit is dan ook het eerste boek, waarbij ik meer dan een jaar op voorhand het tweede deel gepre-orderd heb. Is de vergelijking met Rowling terecht? Nee, Adeyemi is beter! (En met mijn voorgeschiedenis als HP-fan is dat geen licht ding om te zeggen.)

Daarbij, de Amerikanen hebben voor mij nu ook bewezen dat ze niet altijd stomme keuzes maken bij verkiezingen: dit boek is namelijk verkozen tot summer-read van Jimmy Fallon!

---

Gaos