Hoe YA nog steeds achtergesteld wordt

Recentelijk ontdekte ik een Facebookgroep genaamd Libris Kinderboekeninspiratie. Hartstikke leuk, een plek waar mensen met elkaar kunnen praten over leuke kinderboeken. Ik nam eens een kijkje en wat bleek? Boeken als ‘De geur van groen’ van Pamela Sharon (wij schreven hier ook een recensie over, zie hier) werden aangeraden als kinderboek van de week. Toen ik dit zag, begonnen mijn neusvleugels lichtelijk te trillen. Dit boek, dat voor zover ik weet NUR-code 285 heeft en dus geclassificeerd is voor de leeftijd 15-18, werd door zogenaamde experts neergezet als een kinderboek. En het bleek niet het enige boek te zijn. In de groep werden ook bijvoorbeeld ‘De bijzondere woorden van Gioia’ van Enrico Galiano en ‘De laatste zes’ van Alexandra Monir op deze manier gepromoot. En dat vind ik een kwalijke zaak. De wereld moet stoppen met jongeren als kinderen te behandelen. 

Het is niet de eerste keer dat een young adult-boek wordt weggezet als kinderboek. Verre van zelfs. Ik weet nog hoezeer ik me als achttienjarige schaamde omdat ik in boekhandels altijd bij de kast met kinderboeken stond, want dat was waar je toentertijd de zeldzame vertaalde YA-werken kon vinden. Inmiddels is de situatie ietsjes verbeterd en hebben de meeste boekhandels wel een aparte kast voor young adult. Maar ook over de juiste plaats voor die kast zijn boekhandelaren blijkbaar niet uit. Bij een Bruna bij mij in de buurt stond de YA-kast eerst vlak langs de kinderboeken en werd die toen verschoven totdat-ie langs de kast met volwassen fictie stond. Hier was ik blij mee, want het liet zien dat ze YA serieus namen. Maar wat gebeurde er toen? Ze hebben de kast weer teruggezet bij de kinderboeken!

Wanneer houdt dit denigrerende gedoe nou eens op? Als volwassene die regelmatig met jongeren werkt verbaast het me altijd hoezeer de meeste volwassenen lijken te vergeten hoe het is om jong te zijn. En jongeren willen ook gewoon serieus genomen worden. Nou ga ik je vertellen dat als boeken over personen in hun levensfase, met problemen waar zij ook tegenaan lopen, afgeschilderd worden als kinderboeken, ze zich absoluut niet serieus genomen voelen. 

Ik zal nog een aantal voorbeelden noemen over hoe achteloos er om wordt gegaan met young adult. Bij bol.com bijvoorbeeld moet je eerst op de categorie kinderboeken klikken voordat je voor young adult kunt kiezen. Op Marktplaats gaan de boeken onder het kopje ‘Kind en jeugd’ niet eens verder dan de categorie ‘13 jaar en ouder’. Alsof er geen wereld bestaat tussen die van een dertienjarige en het universum van een chicklit. De bieb lijkt al helemaal niet te weten wat ze aan moeten en schaart boeken als ‘Een weeffout in onze sterren’ maar gewoon onder zowel de jeugdboeken als de boeken voor volwassenen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over het euvel met de prijs voor Beste Boek voor Jongeren, die ieder jaar opnieuw weer veel stof doet opwaaien. 

Word wakker, wereld. Young adult moet serieus genomen worden. Anders krijg je al die jongeren nooit aan het lezen.

FEnna