Recensie: Fataal Spel

Wat voor een ziek spelletje is dit? Nadat haar zusje Jessie is ontvoerd, stuurt de kidnapper allerlei opdrachten naar Carmen. Alleen als ze gewillig meespeelt en alle raadsels oplost, zien de twee meiden elkaar nog terug. Althans, dat is wat de dader beweert. Samen met haar vrienden voert Carmen de bevelen uit, maar de uitdagingen worden steeds extremer en gevaarlijker. Hoe ver zal ze gaan om haar zus te redden?

Cover, titel en flaptekst
Om eerlijk te zijn, zijn we niet helemaal fan van de cover. Het sluit natuurlijk wel heel goed aan bij het verhaal: na één blik heb je een idee over de sfeer van het verhaal. We vinden het er echter een beetje goedkoop uitzien - maar dat is slechts onze smaak. (In tegenstelling tot de cover van ‘Truth or dance’ die is echt geweldig). De titel voorspelt spanning en dramatiek. Heel goed gekozen op dat vlak, want dat trekt meteen de aandacht. De achterflap bouwt goed verder op dat onheilspellende.

Disclaimer: deze recensie bevat spoilers!

Inhoudelijke recensie
Het verhaal loopt als een trein. Een hoge snelheidstrein. Soms misschien té snel. Af en toe hadden we zelfs de indruk dat personages bepaalde keuzes maakten om het tempo van het verhaal te laten doordenderen zonder dat er rekening werd gehouden met hun karakter. Je verveelt je door dit dravende tempo alleszins geen enkel moment.

Het plot zelf vonden we helaas nogal voorspelbaar en onrealistisch. We konden direct de personages eruit pikken die iets te maken hadden met Jessies ontvoering. Wát ze er exact mee te maken hadden konden we echter niet goed raden, dus dat mysterie bleef er voor ons wel in. Het verhaal heeft ook de  nodige verrassingen die de lezer op het puntje van zijn stoel laat zitten - zoals bijvoorbeeld het afbranden van het huis waar Carmen samen met haar vrienden woonde.

Het was jammer dat er uiteindelijk op geen enkele manier te voorspellen was wat de motieven van de daders waren: het wraak nemen voor Carmens vreselijke pestgedrag. Ergens geeft het een sterke boodschap dat ze al die shit die ze heeft gedaan is vergeten: het benadrukt dat pestkoppen echt niet inzitten met de consequenties van hun daden. Anderzijds vinden we het onrealistisch dat het zo lang duurde voor ze het besefte. Zo jong was ze nu ook weer niet? Je herinnert je echt wel nog hoe je je gedroeg op de basisschool. Door geen enkele hint te geven aan de lezer, hoe vaag of miniem ook, lijkt de reden achter de ontvoering op het laatste moment gekozen te zijn. En nee, dat Jessie en Carmen grapjes maakten over Paul is niet genoeg foreshadowing.

Met deze achtergrondinfo, haken we direct in op de personages. Om eerlijk te zijn voelden die nogal oppervlakkig aan. Zelfs Carmen, het hoofdpersonage, leerden we niet echt kennen. Ze reageerde geschokt, verdrietig of woedend wanneer dit ‘gepast’ was, maar we wisten niet wat haar dromen of doelen waren en als we nu erop terugkijken, kunnen we niet zeggen ‘Carmen zou zus of zo reageren in die situatie.’ Haar verleden als pestkop maakte haar niet dynamischer of complexer zoals gehoopt, ondanks dat ze dus blijkbaar niet zo’n goed persoon is zoals we in de eerste instantie dachten. En dat heeft als simpele reden, omdat we aan niets konden merken hoe Carmens verleden impact op haar heeft gehad. Wie is Carmen? We hebben geen idee. En geloof me, dat vinden we erg jammer.

Wat betreft overige personages hadden we ook wel de indruk dat het stereotypen waren. De moeder en vader leken ook gewoon niets meer te zijn dan dat - ouders, waarbij de moeder logischerwijs weer super bezorgd is en de vader weer logischerwijs haar steunt, ook al heeft hij evengoed redenen om een mental breakdown te krijgen. Carmens vriendin, Tahnee, was ook weer de typische beste vriendin. Vaak was ze verdwenen, zogezegd bij haar vriendje/dates om op de juiste momenten weer te verschijnen en Carmen te steunen. Chris had iets meer diepgang - en was meer dan het stereotype ‘gay best friend’, godzijdank - maar net zoals bij de andere personages hadden we weinig feeling met hem. Toen we het boek dichtsloegen hadden we, net zoals bij Carmen, niet het idee dat we de personages hadden leren kennen buiten de rol die ze moesten vervullen om het verhaal te laten werken.

De bad guys, om het even zo te zeggen, leken me in eerste instantie een goed motief te hebben. Maar toen bleek Marissa vooral nogal psychopatisch te zijn en dat vonden we weer jammer. Moeten de criminelen nu altijd psychopaten zijn? Het gaf ook een veel onrealistischere sfeer aan de vriendin die een slechterik bleek te zijn. Het zou veel interessanter zijn geweest mocht ze bijvoorbeeld ook haar twijfels hebben gehad, maar het toch hebben gedaan, omdat ze zoveel gaf om haar neef.

Dat we niet echt wat voelden bij de personages, ligt misschien aan de schrijfstijl. Dat het verhaal zo ongelooflijk snel ging, ligt daar ook wel aan. De relaties tussen de personages was eveneens weinig ontwikkeld. Zeker, er werd wel benoemd dat ze vrienden waren en dat Carmen en Jessie een band hadden die dieper dan een normale zussenband ging, maar we vóélden het niet. Wellicht dat de vaart het verhaal juist die diepgang en karakterontwikkeling in de weg stond. Een moment van rust waar de lezer meer te weten kwam over hoe de relatie tussen Carmen en Jessie in elkaar stak of die tussen haar en haar vrienden had zeker een meerwaarde gegeven. En voornamelijk als het niet zou worden verteld, maar laten zien.

Als laatst kunnen we het niet laten te benoemen: een ergernis die wel vaker bij thrillers naar boven komt. Als je een plot schrijft waar de politie betrokken bij is, geef dan een goede reden waarom je personage kostbare bewijs achterhoudt voor de politie of deze niet inschakelt op levensgevaarlijke momenten. De mening ‘de politie doet niks’ of ‘de politie is te langzaam’ is géén goede reden. Ik heb dan echt zin om het hoofdpersonage door elkaar te schudden. Je zusje is ontvoerd! Hoe kún je bewijs achterhouden? Hoe kún je denken: ‘ik ga even slapen en dan morgen wel naar de politie met bewijs’? Zéker aangezien het hoofdpersonage uiteindelijk bleef leven door de politie die ze door het hele verhaal heen niet competent genoeg achtte. Het was ontzettend onrealistisch - zo handel je toch niet als je zusje ontvoerd is? - en frustrerend om te lezen.

Hoewel we wel moeten toegeven dat de politie soms nogal dom overkomt in het boek. Nadat het huis is afgebrand waar Carmen verbleef met haar twee huisgenoten en ze wordt ingelicht door de politie, gaat ze de volgende dag langs. Ze vindt nota bene op de voordeur van het afgebrande huis een briefje met een bericht van de ontvoerder van Jessie. Hoe de politie dát over het hoofd heeft gezien, is ons een raadsel.

Zijn er positieve punten naast de vlotheid van het boek? Zeker, we kunnen het erg waarderen als een young adult boek draait om andere relaties dan de romantische en dat is waar dit boek in uitblonk. In Fataal Spel staat altijd - altijd - de hechte zussenrelatie centraal en dat vondden we hartverwarmend om te lezen. Bovendien was er niet eens een liefdesinteresse en als je genoeg young adult leest, weet je dat dit zelden tot niet voorkomt. Petje af voor Chinouk dat ze lezers ondanks dit bijna ‘verplichte’ gebrek een populair boek kan schrijven. We hopen oprecht dat met de tijd de kritische punten die we hebben aangehaald nergens meer voor nodig blijken te zijn.

Tot slot
Chinouk Thijssen schrijft op zo’n manier dat je er als lezer door kunt vliegen. Maar helaas vinden we het ook wat oppervlakkig. Veel zinnen die een gelijkaardige opbouw hebben dicht bijeen - denk aan zinnen die beginnen met ‘ik’ vooraan die veel opeenvolgend terugkomen. Ook, hebben we de indruk, is er de angst of de aarzeling om eens wat beeldender te schrijven - hier en daar wat meer uit te wijken op de omgeving, een herinnering, hoe een personage eruit ziet, gevoelens en dat dan ook te doen met een wat een gewaagdere stijl. We weten dat we te maken hebben met een young adult boek, maar hé, die kunnen evengoed wat uitgebreidere beschrijvingen hebben. Ook had het plot minder voorspelbaar en realistischer gekund. Nu ergerde ik me vaak aan die aspecten.

Wel wordt gewaardeerd dat er heel gedurfd een zussenrelatie centraal staat in het boek en er geen liefdesinteresse in voorkomt, want zulke YA-boeken mogen wat mij betreft vaker op de markt komen. De liefde tussen vrienden en familie doet zeker niet onder voor de romantische liefde.

Ons besluit is dat Fataal Spel je zeker een avond of twee goed kan meesleuren, maar in alle eerlijkheid, best wat verder uitgewerkt mocht worden op bepaalde vlakken. Desondanks zijn we van mening dat het een spannend boek is dat snel doorleest op een donkere herfst- of winteravond! We geven het boek 2,5 ster. Er zit zeker potentie in, maar er stoorde ons helaas te veel om ervan te kunnen genieten.

---

Livia en Phoenix